Op zoek naar de oorlog van Drachten
HistorieDRACHTEN - Voor steeds meer mensen is de Tweede Wereldoorlog een schim uit het verleden. Er zijn steeds minder ooggetuigen die hun eigen ervaring kunnen vertellen en zo bestaat de kans dat we de lessen uit die oorlog vergeten. Om dit te voorkomen maken steeds meer archieven hun informatie openbaar en kun je online veel vinden over de oorlog in onze omgeving. Ook RondOm dook de archieven in.
Ben je benieuwd naar gebeurtenissen uit de Tweede Wereldoorlog in jouw omgeving, dan kun je beginnen op de website www.4en5mei.nl/oorlogsmonumenten.. Stichting 4 en 5 mei heeft daarin alle oorlogsmonumenten uit Nederland opgenomen en je kan per plaats zoeken.
Verzet in het Belastingkantoor
Zo leren we dat er een verzetsplaquette hangt in het gemeentehuis, die ons herinnert aan het verzet dat plaatsvond in het Belastingkantoor in Drachten. Je leest over de illegale activiteiten die hier plaatsvond en over het verraad door Gepkelientje Folgerts. Zij was de vriendin van Marten Meijer, één van de onderduikers die bij het Belastingkantoor werkte. Het verraad kostte zes mensen het leven. Johannes Joseph Erich probeerde tijdens de overval nog weg te komen met illegaal materiaal en werd ter plekke doodgeschoten. Zes andere leden van de inspectie werden naar Duitsland gestuurd. Het waren Gerben Kraak, Sierd Zwart, Meijer, Geert Jan Blauw, Johannes Martinus Boleij en de Leeuwarder onderduiker Johannes Tichelaar. De drie laatstgenoemden kwamen niet uit het concentratiekamp terug. Sierd Zwart overleed later, volgens zijn vrouw leed hij aan een heftige vorm van kampsyndroom.
Simon Turksma
Een andere manier om in de geschiedenis te duiken is de website www.oorlogsbronnen.nl. Op deze website worden verschillende bronnen die informatie hebben over de oorlog verzameld en met elkaar verbonden. Op de website staan de namen, vaak inclusief foto’s, van Drachtsters die iets met de oorlog te maken hebben. Zo vindt je hier bijvoorbeeld een briefkaart van Simon Turksma. Simon is geboren in 1927. Aan het begin van de oorlog was hij nog maar dertien jaar en woonde hij aan de Kerkstraat 3 in Drachten. Simon was joods en in 1943 kwam hij in Kamp Westerbork, waar de familie twee maanden verbleef. Daar schreef Simon nog een kaart aan zijn vriend in Drachten. De kaart is te zien op de website van Herinneringskamp Westerbork. Op 11 mei 1943 werd Simon, hij is dan nog maar zestien, gedeporteerd vanuit Kamp Westerbork naar Sobibor, waar hij op 14 mei gelijk na aankomst wordt vermoord.
Sjoerd Rinzema
Via de website Oorlogsbronnen komen we ook op het spoor van Sjoerd Rinzema. Sjoerd werd op 28 februari 1909 geboren in Drachten en trouwde op 13 juni 1933 in Heerlen met Jantje van Gaderen. Op 30 mei 1942 is Sjoerd opgepakt in Heerlen en op 5 april 1943, een jaar later, is hij verplaatst naar het Oranjehotel in Scheveningen, waar hij in cel 526 verbleef. De reden van zijn aanhouding, lezen we op de website van het Oranjehotel, is het doen van illegaal werk. Op 20 april 1944, hij verbleef dus zeker een jaar in het Oranjehotel, is Sjoerd in Kamp Vucht terecht gekomen. Hier bleef hij niet lang, hij werd op 24 mei op transport gezet richting Dachau. Hij arriveerde op 26 mei 1944, kreeg het gevangenisnummer 69313, en werd daar op 29 april 1945 bevrijd. Met het vliegtuig werd hij na de bevrijding verplaatst naar Maastricht, waar hij op 31 mei 1945 overleed in het ziekenhuis Calvariënberg door algehele uitputting, dystenterie en sepsis. Sjoerd werd begraven in Heerlen.
Leer over het verleden. De geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog lijkt misschien ver weg, maar het is goed om er naar op zoek te gaan, voor de verhalen verloren gaan.
